Om deze vraag te beantwoorden is het natuurlijk goed om te weten wat er in een veiligheidsplan bouw wordt geschreven en waarom een dergelijk rapport verplicht is bij de aanvraag omgevingsvergunning en als basis geldt voor het VGM-plan ten behoeve van de uitvoering.
In het veiligheidsplan bouw geeft de aanvrager van een omgevingsvergunning voor het bouwen aan op welke wijze hij tijdens de bouw van het object de veiligheid van de bouwlocatie en de omgeving garandeert. Overige veiligheidsaspecten, zoals de veiligheid op de bouwplaats zelf, vallen onder andere regelingen (Arbeidsomstandighedenwet). Een Veiligheidsplan bouw heeft betrekking op de veiligheid van:
Op grond van de ‘Ministeriële regeling omgevingsrecht’ moet een veiligheidsplan bouw één of meer tekeningen bevatten waaruit de bouwplaatsinrichting blijkt. De volgende onderdelen moeten hierin verwerkt zijn:
Het Bouwbesluit 2012 bevat een vijftal artikelen dat de veiligheid van voorbijgangers en bestaande belendingen beoogt te regelen (art. 8.2, 8.4, 8.5 en 8.7). Het ligt daarom voor de hand de scope van het Veiligheidsplan bouw dienovereenkomstig uit te breiden.
De aanvraag voor een omgevingsvergunning wordt geregeld in hoofdstuk 4 van het Besluit omgevingsrecht (Bor). De indieningsvereisten vanwege bouwactiviteiten staan in hoofdstuk 2 van de Regeling omgevingsrecht. In artikel 2.4, onder a. van de Regeling omgevingsrecht wordt het indienen van een veiligheidsplan bouw verplicht gesteld bij de aanvraag om een omgevingsvergunning voor een bouwactiviteit. Artikel 4.4 Bor geeft het bevoegd gezag de mogelijkheid indiening daarvan achterwege te laten als dat niet nodig is voor het nemen van de beslissing op aanvraag.
De beschikbare ruimte op bouwlocaties is vaak beperkt, terwijl leven en werken rondom de bouwplaats gewoon door gaan. De directe omgeving kan daardoor met ongevallen worden geconfronteerd, bijvoorbeeld door materialen die van een hoogte vallen, of erger nog indien groot materieel omvalt. In beide voorbeelden kan de omgeving het kind van de rekening zijn, zoals wandelaars, fietsers, automobilisten. Maar het kan ook gaan om gebruikers en bezoekers van bijvoorbeeld belendende woningen, kantoren en winkelcentra. Het wordt extra kritisch in geval van grootschalige verbouw-/renovatieplannen die tijdens de bouw open blijven voor publiek, zoals winkelcentra. Kortom reden genoeg om ook de publieke omgeving te beschermen tegen onheil, in de vorm van specifieke veiligheidsmaatregelen.
Bouwen neemt risico’s met zich mee voor degenen die bij de realisatie van een project zijn betrokken. Maar daarover gaat de Arbowetgeving, die de werkers moet beschermen tegen veiligheids- en gezondheidsrisico’s. Hiervoor gelden de bepalingen van het Arbobesluit bouwproces, waarbij het werken volgens een Veiligheids- en Gezondheidsplan (V&G-plan) één van de elementen is. Indien daarin over omgevingsrisico’s wordt gesproken gaat het over risico’s voor degenen die het project moeten realiseren, bijvoorbeeld risico’s vanwege gevaarlijke bestaande boven- of ondergrondse leidingen die het bouwwerk kruisen. De Arbeidsinspectie is belast met de handhaving.
Volgens het Bouwbesluit 2012, artikel 8.7 ‘Veiligheidsplan’ is een Sloop- of Veiligheidsplan bouw verplicht bij een Sloopmelding en/of een aanvraag Omgevingsvergunning. In dit document dienen te zijn opgenomen:
Vanaf 01 juli 2020 dient ook de veiligheidsafstand te worden aangehouden. Deze veiligheidsafstand is gerelateerd aan de gebouwhoogte en het hijsgebied van de bouwkranen. Deze afstand dient te worden bepaald volgens de Richtlijn Bouw- en sloopveiligheid (opgesteld door de Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland)
De Arbo-wet kent tevens een verplichting om gevaar voor derden te voorkomen (art. 10). Dit geldt voor iedere werkgever en betreft ook de onmiddellijke omgeving van de werkzaamheden. De Arbeidsinspectie handhaaft dit artikel niet direct, zij beschouwt dit als het domein van de gemeenten. Kort samengevat valt de veiligheid binnen het bouwhek onder de Arbowetgeving en buiten het hek is de veiligheid onderdeel van de procedure aanvraag omgevingsvergunning.
Een veiligheidsplan ontwerpfase bestaat uit een V&G-plan (veiligheids- en gezondheidsplan) en een sloop- / veiligheidsplan bouw. Hierin is opgenomen hoe opdrachtgever, hoofd- en onderaannemers ervoor zorgen dat werknemers veilig kunnen werken aan een bouwproject. Het V&G-plan is een overzicht van alle afspraken op het gebied van veiligheid en gezondheid. Het V&G-plan moet een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) hebben van de werkzaamheden tijdens het project. Ook bedrijfshulpverlening is onderdeel van het V&G-plan.
De opdrachtgever of ontwerpende partijen moeten ervoor zorgen dat in de ontwerpfase rekening wordt gehouden met de verplichtingen voor de arbeidsomstandigheden die gelden in de uitvoeringsfase (Arbobeleid, opstellen Risico-Inventarisatie (V&G-plan ontwerpfase) en voorlichting en onderricht). Het V&G-plan ontwerpfase geldt vervolgens weer als basis voor de V&G-plan uitvoeringsfase. In de uitvoeringsfase spelen met name de uitvoerende partij, de V&G coördinator uitvoeringsfase, werkgevers en zelfstandigen een belangrijke rol als het gaat om veilig en gezond werken.
Volgens artikel 2.28 van het Arbobesluit is het opstellen van een veiligheids- en gezondheidsplan (V&G plan) in de volgende gevallen verplicht:
– de uitvoering langer duurt dan 30 werkdagen en waarbij méér dan 20 personen tegelijk aanwezig zijn, of
– de uitvoering méér dan 500 mensdagen duurt, of
– indien het een werk betreft die als bijzonder gevaarlijk wordt beschouwd (ongeacht de grootte), zoals bedelving, beknelling, vallen, montage of demontage van zware geprefabriceerde elementen (beton, staal, machines e.d.), besloten ruimten en overige specifieke risico’s.
“Een ongeluk zit in een klein hoekje” wordt er altijd gezegd. In werkelijkheid geldt dit natuurlijk ook voor op de bouwplaats. Er zijn veel voorbeelden waarbij de veiligheid op de bouwplaats niet goed was gewaarborgd en waarbij er helaas ook slachtoffers zijn gevallen. Als achteraf blijkt dat er ook geen veiligheidsplan bouw is gemaakt dan is de opdrachtgever dan vaak ook aansprakelijk. Bureau Bouwkunde BV maakt al meer dan 20 jaar veiligheidsplannen voor opdrachtgevers, architecten en/of aannemers. Zo kunt u bijvoorbeeld bij ons een V&G-plan ontwerpfase inclusief sloop- en veiligheidsplan bouw laten opstellen zodat u voldoet aan de wet- en regelgeving.
Wilt u weten wat wij voor u kunnen betekenen? Neem dan contact met Raymond Vink. Raymond kunt u bereiken via r.vink@bureaubouwkunde.nl of telefonisch via 010-417 77 14.
Bouwmanagement | Planuitwerking | Plantoetsing
ISO 9001 | NEN 2580 | NEN 2535 | BREEAM-NL
