We gaan in dit artikel in op wat er staat in een rapport brandveiligheid en geven aan waarom een goed rapoprt brandveiligheid absoluut nodig is. Het is feitelijk onmisbaar als onderdeel van een bouwplan. Architecten en aannemers stemmen hun beslissingen erop af en als eigenaar of gebruiker van een gebouw wil je uiteraard zeker weten dat de brandveiligheid in orde is.
Brandveiligheid wordt doorgaans geborgd door een integrale afstemming tussen bouwkunde, installatietechniek en organisatorische brandveiligheidsmaatregelen. De verantwoordelijkheid voor het voldoen aan wet- en regelgeving en Bouwbesluit liggen bij de gebouweigenaar en de gebouwgebruiker. Beide partijen hebben hierin een voortrekkersrol.
Het huidige Bouwbesluit (Bouwbesluit 2012) schrijft voor dat een gebouw over zodanige voorzieningen moet beschikken dat een brand tijdig wordt ontdekt en binnen redelijke tijd kan worden bestreden. Er worden daarnaast eisen gesteld aan de bouwkundige maatregelen die zorgen voor vertraging en belemmering (compartimentering) van de brand. Niet alleen wet- en regelgeving maar ook actualiteit sturen de aandacht voor brandveiligheid en wakkeren discussies aan over de combinatie met eigentijds bouwen.
Wij bekijken diverse aspecten die terug komen in een brandveiligheidsplan kort wat nader.
Fire Safety Engineer Raymond Vink: “Brandveiligheid gaat veel verder dan enkel voldoen aan de ondergrens gesteld door wet- en regelgeving. De actualiteit laat zien hoe belangrijk dit is, het kan een kwestie zijn van leven en dood”
Bouwkundige maatregelen gericht op brandveiligheid zorgen voor vertraging (brandvoortplanting) en belemmering (compartimentering en inbrandsnelheid) van brand. Dit kan bijvoorbeeld door het creëren van brandcompartimenten en rookcompartimenten, het plaatsen van branddeuren, het gebruik van onbrandbaar isolatiemateriaal en het brandwerend behandelen van hout en houtproducten.
In onze advisering hebben wij daarnaast aandacht voor detaillering van gevelconstructies en brandwerende scheidingsconstructies. Wij hebben verder kennis van zaken waar het gaat om materiaalkeuzes en (gecertificeerde) producten, die in een risicovolle situatie het verschil kunnen maken op het gebied van brandveiligheid.
Een brandmeldinstallatie is nodig voor een snelle detectie van brand en voor alarmering in een gebouw of complex. De brandmeldinstallatie geeft automatisch sturing aan andere brandveiligheidsinstallaties, zoals brandschermen, kleefmagneten, elektrische vrijloopdrangers, rook- en warmte afvoersystemen. Daarnaast aan liften en luchtbehandelingsinstallaties.
De functie van een brandmeldinstallatie is uiteraard een brand in een vroegtijdig stadium ontdekken, lokaliseren en signaleren. Binnen een organisatie kunnen door die tijdigheid de aangewezen personen (BHV) snel actie ondernemen, zij zijn verantwoordelijk voor het alarmeren van de brandweer en voor coördinatie van het zich in veiligheid brengen van de mensen die aanwezig zijn. De noodzakelijke brandveiligheidsvoorzieningen, zoals hierboven genoemd, worden door de brandmeldinstallatie automatisch geactiveerd. Een ontruimingsinstallatie is vrijwel altijd hierin geïntegreerd.
Voor een aantal gebruiksfuncties van gebouwen worden brandmeldinstallaties en ontruimingsalarminstallaties voorgeschreven die moeten voldoen aan strikte kwaliteitsnormen. Deze zijn omschreven in NEN 2535 (brandmeldinstallaties) en NEN 2575 (ontruimingsalarminstallaties). De gebouwgebruiker en de gebouwbeheerder zijn verantwoordelijk voor beheer en onderhoud van deze installaties. In de NEN 2535 en NEN 2575 staan omschreven waaraan ontwerp, uitvoering, compatibiliteit en kwaliteit moeten voldoen.
“In een brandveiligheidsplan staan niet alleen standaardoplossingen. Die zijn niet altijd de beste. Vaak is maatwerk nodig”
Onze brandveiligheidsadviseurs kijken verder dan standaard oplossingen of maatregelen. Het kan zijn dat deze oplossingen of de gestelde eisen in het Bouwbesluit niet altijd de beste keuzes zijn. In die specifieke situatie wordt gekeken naar ‘gelijkwaardigheid’. Dit zijn ‘maatwerk’ oplossingen.
Het gelijkwaardigheidsbeginsel uit het Bouwbesluit 2012 betekent dat bij specifieke wetten en voorschriften alternatieve maatregelen kunnen worden genomen. Het biedt onder meer kansen om in te kunnen spelen op nieuwe en/of duurzame bouwmethoden. Dit is voor onze adviseurs brandveiligheid een belangrijk gegeven aangezien de bouw sneller innoveert dan wet- en regelgeving kan bijhouden. Een belangrijke vraag is bijvoorbeeld hoe het zit met de combinatie van bio-based en circulaire materialen in combinatie met de eisen met betrekking tot de brandveiligheid.
In de praktijk is geen enkel gebouw of bouwplan standaard en daarom zijn niet altijd de voorschriften in het Bouwbesluit de beste, ook bijvoorbeeld vanuit het perspectief van kosten of gebruiksvriendelijkheid. Over het algemeen zijn de eisen en bepalingen in het Bouwbesluit de ondergrens met betrekking tot de brandveiligheid. Onze brandveiligheidsexpert zal altijd ‘algemeen geaccepteerde gelijkwaardigheden’ zoals omschreven in NEN6060, NEN6068 en NEN6079 meenemen in zijn overweging.
Uiteraard wordt deze gelijkwaardigheid met behulp van berekeningen en simulaties getoetst en besproken met het bevoegd gezag. Indien dit nodig blijkt te zijn maken wij aanvullende brandoverslagberekeningen om de gelijkwaardigheid aan te tonen.
Waarom een brandveiligheidsplan absoluut nodig is wordt door de praktijk keer op keer bewezen. Het belang van brandveilige gebouwen kan maar moeilijk worden overschat. De brand in de Grenfelltoren (Londen 2017) staat bij iedereen nog scherp op het netvlies. Meer recent waren er grote branden in een woontoren in Milaan (augustus 2021) en in een kantoorgebouw in de Chinese stad Changsha (september 2022).
Bij de brand in de Grenfelltoren kwamen tenminste 72 mensen om en raakten 77 mensen gewond. Het gebouw was in 2016 gerenoveerd, waarbij onder meer nieuwe gevelbeplating was aangebracht. Gevelopbouw en deze gevelplaten zijn zeer waarschijnlijk de oorzaak geweest voor de snelle verspreiding van de brand.
Bij de afgebrande woontoren in Milaan was de gevel geheel bekleed met zeer brandbare platen. Volgens een ooggetuige smolten deze gevelplaten en kwamen er ‘druppels’ isolatie naar beneden. De brand in Changsa woedde in een 218 meter hoge wolkenkrabber. Vermoedelijk was hier de airconditioninginstallatie de boosdoener. ‘
Deze gebeurtenissen, met name de Grenfelltoren, hebben al veel invloed gehad op de wijze waarop er naar brandveiligheid wordt gekeken bij bouwprojecten. Ze onderstrepen het belang van een degelijk plan en voldoende maatregelen.
Er zijn meer uitdagingen in de actualiteit waar brandveiligheidsexperts zich mee geconfronteerd zien. Zo heeft het toepassen van duurzaamheidsmaatregelen effect op brandveiligheid en andersom. Tot welk niveau mogen de brandveiligheidsrisico’s toenemen om een gebouw nog ‘duurzaam’ te kunnen noemen? Een maximaal duurzaam gebouw blijft tenslotte gedurende de gehele levensduur bestaan, zonder verlies van de grondstoffen. Bovendien komen bij branden vele schadelijke stoffen vrij.
Verder betekent de keuze voor duurzame materialen zoals hout over algemeen grotere brandveiligheidsrisico’s waardoor maatregelen nodig zijn. Hoe kan vervolgens worden bepaald of deze specifieke maatregelen niet de effecten van het bio-based bouwen (deels) op heffen? Het is belangrijk deze vragen in een vroeg stadium mee te nemen om tot een onderbouwd rapport brandveiligheid te komen, dat voor een duurzaam project optimaal werkt.
Het brandveiligheidsplan ofwel rapport brandveiligheid dat wordt opgesteld door onze adviseur adresseert bouwkundige, installatietechnische en organisatorische maatregelen integraal, gebaseerd op de specifieke prestatie-eisen ten aanzien van het brandveiligheidsniveau voor een voorliggend project. Alle actuele vragen en afwegingen van de opdrachtgever en gebruiker worden meegenomen.
Een goed rapport brandveiligheid is een compleet plan, waarbij ‘compleet’ wil zeggen dat alle te nemen brandveiligheidsmaatregelen zijn geanalyseerd en geadresseerd en alle beheersmaatregelen zijn benoemd. Het bevat diverse bevindingen en adviezen om de impact van een mogelijke brand te minimaliseren. Omgevingsfactoren zoals bijvoorbeeld spiegelsymmetrie en mogelijke brandoverslag, de bereikbaarheid en de opstelplaats van de brandweer, brandweeringangen en de positie brandhydranten worden altijd meegenomen.
Tijdens het opstellen van ons rapport brandveiligheid hebben wij als de situatie daarom vraagt contact met de brandpreventiecommissie en de brandweer. Er wordt verder gekeken dan de voorgeschreven norm. Waarbij ‘verder’ betekent ‘veiliger’ dan de minimale gestelde eisen genoemd in het Bouwbesluit 2012 en de bekende NEN-normen.
Tot slot denken wij graag mee waar het gaat om nog niet platgetreden paden, zoals bijvoorbeeld overwegingen bij het vinden van de meest duurzame én brandveilige oplossingen (of materialen).
We hebben hierboven beknopt aangestipt wat in een goed brandveiligheidsplan staat en waarom het opstellen ervan absoluut nodig is. Heeft u vragen of bent u benieuwd wat wij op dit gebied voor u kunnen betekenen? Onze Fire Safety Engineer Raymond Vink gaat hierover graag met u in gesprek!
Bouwmanagement | Planuitwerking | Plantoetsing
ISO 9001 | NEN 2580 | NEN 2535 | BREEAM-NL
